စာ​ပေမှတ်တိုင်များ​ကို ဖြတ်သန်း​ခြင်း​

တရုတ်မြန်မာပြန်​ဆေး​ကျမ်း​

မင်း​တုန်း​မင်း​တရား​ကြီး​၏ ညီ​တော် အိမ်​ရှေ့​စံ က​နောင်မင်း​သား​ကြီး​သည် နိုင်ငံ​တော် ​ခေတ်မီတိုး​တက်​ရေး​အတွက် စက်ရုံ များ​တည်​ထောင်ခဲ့​ကြောင်း​ အများ​သိကြပါသည်။ က​နောင်မင်း​သား​ကြီး​၏ စက်ရုံနှင့်​ နှီး​နွယ်​နေ​သော မှတ်သား​ချက်တစ်ရပ်ကို ​အောက်ပါအတိုင်း​ စိတ်ဝင်စား​ဖွယ် ​တွေ့​ရပါသည်။
ကန့်​တစ်မတ်၊​ ပရုတ်တစ်မတ်၊​ ဖုံး​မသိန်တစ်ကျပ်၊​ ထင်း​ရှူး​ဆီတစ်ကျပ်၊​ နှမ်း​ဆီတစ်ဆယ်ကျပ်၊​ ၎င်းတို့​ကို ပုလင်း​တွင်ထည့်​၍ အခိုး​မထွက်​စေရ။ ​နေပူတွင် ​နေလှန်း​၊​ သမ​အောင် ပုလင်း​ကိုလှုပ်၍​ပေး​ပြီး​လျှင် ဓား​လှံထိခိုက်မိသည်မှစ၍ ရုတ်တရက် ထိခိုက်မိ​သော အနာမှန်သမျှကို သုတ်လိမ်း​ပြီး​လျှင် အဝတ်နှင့်​စည်း​၍ ထား​သော် အမြန်​ပျောက်ကင်း​ပါသည်။
မှတ်ချက်။ ၎င်း​ဆေး​ကို မင်း​တရား​ကြီး​၏ ညီ​တော် အိမ်​ရှေ့​မင်း​သည် စက်ရုံ​တော်တွင် အမြဲ​ဖော်စပ်၍ ထား​ရသည်။ ယခု လွှစက်ရှင် စ​သော စက်ပိုင်ရှင်များ​လည်း​ အခန့်​သင့်​ရနိုင်ရန် ​ဖော်စပ်၍ထား​သင့်​သည်။
စက်ရုံ​တော်တာင် ထိခိုက်ရှနာမှုများ​ ဖြစ်လာပါက အဆင်သင့်​ အသုံး​ပြုနိုင်ရန် ​ဖော်စပ်ထား​သော အနာကျက်​ဆေး​နည်း​ ပင်ဖြစ်ပါသည်။ ဤ​ဆေး​နည်း​အပါအဝင် ​ဆေး​နည်း​ပေါင်း​များ​စွာကို ဘာသာပြန် ​ဆေး​ကျမ်း​တစ်ကျမ်း​တွင် အထင်အရှား​ ​တွေ့​နိုင်ပါသည်။ ထို​ဆေး​ကျမ်း​ကား​ မင်း​တုန်း​မင်း​တရား​ကြီး​ လက်ထက်တွင် တရုတ်ဘာသာ၊​ မြန်မာဘာသာသို့​ ပြန်ဆို​သော ဂန္ဓာလရာဇ် ​ဆေး​ကျမ်း​ပါတည်း​။
ဂန္ဓာလရာဇ်​ဆေး​ကျမ်း​ကို မြန်မာဘာသာ ပြန်ဆိုရသည့်​ အ​ကြောင်း​နှင့်​စပ်လျဉ်း​၍ ကျမ်း​အဖွင့်​တွင် ဤသို့​ ​ဖော်ပြထား​ပါ သည်။
ဘုန်း​တော် အလွန်တရာ ကြီး​မြတ်​တော်မူလှ​သော ရတနာပုံမြို့​တည်နန်း​တည် ပဥ္စမသင်္ဂါယနာတင် အရှင်ဘဝရှင် မင်း​တရား​ကြီး​ ဘုရား​၏ ​ရွှေစက်​တော်​အောက်သို့​ ခစား​ရောက်လာ​သော ဂန္ဓာလရာဇ်ဥဒည်နိုင်ငံ ပြည်ကြီး​သား​ ​ဆေး​အတတ် နား​လည်တတ်ကျွမ်း​သူ တရုတ်သမား​တော် င​လောစီ၊​ ​လောဆံချိမ့်​၊​ ယင်း​ချောက် တို့​ဆက်သ​သော တရုတ်ဘာသာ​ရေး​ ​ဆေး​ကျမ်း​များ​ကို မြန်မာဘာသာ ပြန်ဆို​ရေး​သား​ ဆက်သွင်း​စေ။ သက္ကရာဇ် ၁၂၃၀ ခု သီတင်း​ကျွတ်လပြည့်​ကျော် ၇ ရက်​နေ့​တွင် ဘုရား​အမိန့်​တော်မြတ်ကို ဦး​ထိပ်ထက် ဆင်ရွက်ရသည့်​အတိုင်း​ ​မြောက်ဥယျာဉ်​တော်အတွင်း​ ခပ်ချို​ဖောင်​တော် စံနန်း​တော်သို့​ ​နေ့​စဉ်ထွက်စံ​တော်မူရာ အပါး​တော်တွင် တရုတ်​ဆေး​ဆရာကြီး​တို့​၏ ​ဆေး​ကျမ်း​အတွက် အဓိပ္ပါယ်စကား​ရပ်များ​ကို ကျွန်​တော်မျိုး​ တရုတ်တာရဲကြီး​ ငစက်ကန့်​၊​ င​လောတုံတို့​က ​မေး​မြန်း​၍ ပြန်ဆို​ပြောကြား​ရာ လွှတ်​တော်စာ​ရေး​ကြီး​ ဦး​နွဲ့​ က စီကုံး​ရေး​သား​သော မြန်မာဘာသာပြန်ဆိုချက် ဘုရား​။
တရုတ်သမား​တော်ကြီး​ သုံး​ဦး​ဆက်သသည့်​ ​ဆေး​ကျမ်း​မှ စကား​အဓိပ္ပါယ်များ​ကို တရုတ်တာရဲကြီး​ ငစက်ကန့်​နှင့်​ င​လောတုံ တို့​အား​မေး​မြန်း​သဖြင့်​ ၎င်းတို့​က မြန်မာဘာသာ ပြန်ဆို​ပြောကြား​သည်။ ထိုပြန်ဆိုချက်ကို စာ​ရေး​ကြီး​ ဦး​နွဲ့​ က စီကုံး​ရေး​သား​ မှတ်တမ်း​တင်ရသည်။
ဤသို့​ဖြင့်​ မြန်မာစာ​ပေနယ်ထဲတွင် ' ဂန္ဓာလရာဇ်​ဆေး​ကျမ်း​ ' ​ခေါ် တရုတ်မြန်မာ ဘာသာပြန်​ဆေး​ကျမ်း​တစ်​စောင် ထူး​ထူး​ခြား​ခြား​ ​ပေါ်​ပေါက်လာရခြင်း​ဖြစ်သည်။
မြန်မာစာ​ပေထဲတွင် သက္ကတပါဠိတို့​မှ မြန်မာပြန်​သော ​ဆေး​ကျမ်း​များ​၊​ တိုင်း​ရင်း​ဖြစ်​ဆေး​ကျမ်း​များ​ အများ​အပြား​ ​ပေါ်ထွန်း​ခဲ့​သည်။ ကုန်း​ဘောင်​ခေတ်တွင်မူ မြန်မာဘာသာ ပြန်ဆိုသည့်​လုပ်ငန်း​သည် ​ရှေး​ကထက်ပို၍ နယ်ပယ်ကျယ်ပြန်လာသည့်​ အ​လျောက် အိမ်နီး​ချင်း​ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်​သော တရုတ်နိုင်ငံမှ ​ဆေး​ကျမ်း​ကို မြန်မာဘာသာ ပြန်ဆိုနိုင်သည့်​ အ​ခြေအ​နေသို့​ ​ရောက်ရှိ ရခြင်း​ဖြစ်သည်။ ​ဆေး​ပညာဖွံ့​ဖြိုး​ တိုး​တက်​ရေး​အတွက် လည်း​ကောင်း​၊​ ဘာသာပြန်စာ​ပေ ဖွံ့​ဖြိုး​တိုး​တက်​ရေး​အတွက် လည်း​ကောင်း​ အ​ရေး​ပါ​သော ​ထောက်ကူချက်တစ်ရပ်ဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။
ဂန္ဓာလရာဇ်​ဆေး​ကျမ်း​ကို ' အဘိဓမ္မာ ​တောင်သာ ဋီကာ ' နှင့်​တွဲ၍ မန္တ​လေး​မြို့​ ကဝိမိတ်​ဆွေ ပုံနှိပ်တိုက်က ရိုက်နှိပ်ဖူး​ ပါသည်။ ​ဆောင်း​ပါး​အစတွင် ​ဖော်ပြ​သော က​နောင်မင်း​သား​ကြီး​နှင့်​ ပတ်သက်သည့်​ မှတ်ချက်ကို ထိုစာအုပ်တွင် ​တွေ့​ရခြင်း​ဖြစ်သည်။
ဂန္ဓာလရာဇ်​ဆေး​ကျမ်း​တွင် ကျား​၊​ ဆင်၊​ ကြံ့​၊​ ​တောဝက်၊​ စာက​လေး​၊​ လင်း​နို့​၊​ ကျီး​၊​ ​ဒေါင်း​၊​ ဆိတ်၊​ ကျွဲ၊​ မြင်း​၊​ ကုလား​အုပ်၊​ လိပ်၊​ ဝမ်း​ဘဲ စသည့်​တိရ စ္ဆာန်များ​၏ အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်း​များ​ မည်သို့​မည်ပုံ ​ဆေး​ဖက်ဝင်​ကြောင်း​များ​နှင့်​တကွ ​ဆေး​ပင်ဝါး​ပင်များ​၊​ ​ဆေး​ဖက်ဝင်ပစ္စည်း​များ​နှင့်​ ​ဆေး​ဖော်ပုံ​ဖော်နည်း​ အမျိုး​မျိုး​ကို မှတ်သား​ဖွယ် ​ဖော်ပြ​သေး​ပါသည်။
​အောက်ပါသာဓက အနည်း​ငယ်ကို ကြည့်​ရုံနှင့်​ သိနိုင်ပါသည်။
တရုတ်​ခေါ် ဟူး​ဗျီး​၊​ မြန်မာ​ခေါ် ကျား​၏နှာ​ခေါင်း​ရိုး​၊​ ၎င်းအရိုး​ကို အရက်​ကောင်း​လူး​၍ မီး​မှာမွ​အောင် ကင်ပြီး​လျှင် အမှုန့်​ပြု၍၊​ ၎င်းအမှုန့်​ တစ်မူး​သား​ခန့်​ကို ​ရေ​နွေး​နှင့်​သောက်​သော် ​သွေး​သန့်​ရှင်း​၍ စိတ်ကြည်လင်၏။ မိန်း​မများ​ သုံး​ဆောင်​သော် ကျန်း​မာသန်စွမ်း​သော သား​ကောင်း​သား​မြတ်တို့​ကို ရ​စေတတ်၏။
တရုတ်​ခေါ် ကျီတန်၊​ မြန်မာ​ခေါ် ကြက်၏သည်း​ခြေ၊​ ၎င်းကို​ခြောက်လှန်း​ပြီး​လျှင် ကြက်ဖြူ၏ ကျင်ကြီး​ (ငါး​ကျပ် ငါး​မူး​)ကို မီး​တွင် ​ခြောက်​အောင်​လှော်၊​ ၎င်း ၂ ပါး​ကို ညက်စာကြိတ် အမှုန့်​ပြု၊​ ၎င်းအမှုန့်​ချိန် ငါး​မူး​သား​ခန့်​ကို အရက်​ကောင်း​တစ်ကျပ်သား​နှင့်​ ​ဖျော်၍မီး​တွင်​နွှေး​၍ ​သောက်​သော် ဆီး​အောင့်​ ​ကျောက်တည်​သော ​ရောဂါ​ပျောက်၏။
တရုတ်​ခေါ် ​စွေညို၊​ မြန်မာ​ခေါ် ကျင်ငယ်စွန့်​သော ​နေရာက​မြေ၊​ ၎င်းရွှံ့​မြေကို သ​န္ဓေကိုယ်ဝန်ရှိ​သော မိန်း​မများ​တွင် သ​န္ဓေ ပျက်​လောက်​အောင် တစ်စုံတစ်ရာ ထိခိုက်၍ နာကျင်ခြင်း​ဖြစ်ခဲ့​လျှင် ထိုမိန်း​မ၏ တစ်ကိုယ်လုံး​ကို ၎င်းရွှံ့​မြေနှင့်​လူး​သော် အနာအကျင် ​ပျောက်ကင်း​၍ ​ဖြောင့်​မှန်ခြင်း​ဖြစ်​စေပါသည်။ အမိဝမ်း​တွင်း​၌ က​လေး​သေ၍​နေ​သော် ဇဝက်သာတစ်မူး​ကို ​ရေ​အေး​နှင့်​ဖျော်၍ တိုက်ပြီး​လျှင် ဇဝက်သာတစ်မူး​ ယမ်း​စိမ်း​တစ်မူး​ကိုစပ်၍ ​ရေ​အေး​နှင့်​ဖျော်ကာ ဝမ်း​ကိုလိမ်း​သော် သား​သေလွယ်ကူစွာ ​မွေး​ဖွား​ပါသည်။
ဤဂန္ဓာလရာဇ်​ဆေး​ကျမ်း​ကို မင်း​တုန်း​မင်း​တရား​လက်ထက်တွင် နန်း​တွင်း​သူ နန်း​တွင်း​သား​များ​ စိတ်ဝင်တစား​ ​လေ့​လာခဲ့​ကြပုံ ရပါသည်။ ထို့​ကြောင့်​လည်း​ အိမ်​ရှေ့​စံ က​နောင်မင်း​သား​ကြီး​၏ စက်ရုံ​တော်တွင် ထိခိုက်ရှနာသူများ​ အလွယ်တကူ အသုံး​ပြုနိုင်ရန်အတွက် ဤကျမ်း​လာ​ဆေး​နည်း​အတိုင်း​ ​ဖော်စပ်ထား​ခြင်း​ ဖြစ်ပါလိမ့်​မည်။
ဤသို့​ဆေး​ဖော်စပ်သည့်​ ပုဂ္ဂိုလ်များ​တွင် မင်း​တုန်း​မင်း​တရား​ကြီး​ သူ​ကောင်း​ပြု​တော်မူ​သော မှန်နန်း​အပျို​တော်ကြီး​ တစ်ဦး​လည်း​ ပါဝင်ပါသည်။ သံပုရာသီး​အလုံး​ငါး​ဆယ်ကို အရည်ညှစ်ယူပြီး​ သိ​န္ဓော ၁၀ ကျပ်၊​ ဆား​ ၂၀ ကျပ်၊​ ​ကျောက်ချဉ် ၂၀ ကျပ်၊​ ဆား​ပုပ် ၁၀ ကျပ် တို့​ကို ညက်​အောင်ပြု၍ သံပုရာရည်နှင့်​ သမ​အောင်​မွှေပြီး​ ​နေလှန်း​ကာ ဖန်ဘူး​၊​ ဖန်ခွက်တွင်ထည့်​၍ သုံး​ဆောင်ပါက ​လေ​ရောဂါအမျိုး​မျိုး​၊​ ချွဲသလိပ်နှင့်​ စပ်​သော ​ရောဂါအမျိုး​မျိုး​တို့​ ​ပျောက်ကင်း​စေသည်။ ရသာ​ကြောများ​ကို ရွှင်လန်း​စေသဖြင့်​ စား​သောက်၍​ကောင်း​ခြင်း​၊​ အခြား​ရောဂါများ​ မကပ်​ရောက်နိုင်ခြင်း​ စ​သောအကျိုး​များ​နှင့်​လည်း​ ပြည့်​စုံ​စေသည်ဟူ၍ ဤ​ဆေး​ကျမ်း​တွင် ရည်ညွှန်း​ထား​သည့်​အတိုင်း​
' ဘုန်း​တော်ကြီး​ ဘုရား​လက်ထက်က အထွက်အဝင်များ​တွင် ဝင်း​ကိုယ်ရံနှင့်​တကွ သူ​ကောင်း​ပြု​တော်မူ​သော မှန်နန်း​ အပျို​တော်ကြီး​ ပြင်စည်မြို့​စား​ အနွယ်အား​ဖြင့်​ စစ်​တောင်း​မြို့​စား​ ဝန်ကြီး​၏​မြေး​ ဤ​ဆေး​ကို​ဖော်စပ်၍ စာသင်ပျိုပုဂ္ဂိုလ် ထိုရဟန်း​တော် အရှင်မြတ်များ​ကို မပြတ်လှူဒါန်း​ခြင်း​ဖြင့်​ ကျန်း​မာချမ်း​သာ​တော်မူကြ၍ ရဟန်း​တရား​ကို ကြိုး​စား​အား​ထုတ်​တော် မူနိုင်​ကြောင်း​ ​ကောင်း​စွာသိရှိရပါသည် '
ဟူ၍ မှတ်ချက်ပြထား​ပါသည်။
ဂန္ဓာလရာဇ်​ဆေး​ကျမ်း​တွင် ပြထား​သော ​ဆေး​နည်း​များ​သည် လက်​တွေ့​ပျောက်ကင်း​ချမ်း​သာသည်။ ​ဆေး​စွမ်း​ကောင်း​များ​ ဖြစ်သည့်​အတွက် ဆု​တော်လာဘ်​တော်များ​ သနား​တော်မြတ်ခံရ​ကြောင်း​ သိရပါသည်။
ကုန်း​ဘောင်​ခေတ်တွင် ​ရှေး​ရှေး​အစဉ်အဆက် ကတည်း​က ​လေ့​လာဆည်း​ပူး​ခဲ့​ကြ​သော သက္ကတပါဠိ အ​ခြေခံသည့်​ ​ဆေး​ကျမ်း​များ​၊​ မြန်မာတိုင်း​ရင်း​ဖြစ် ​ဆေး​ကျမ်း​များ​အပြင် အ​နောက်တိုင်း​ဖြစ် သိုး​ဆောင်း​ဆေး​ကျမ်း​များ​ကိုပါ မြန်မာတို့​ ထိ​တွေ့​ ​လေ့​လာခွင့်​ရ​နေပြီဖြစ်သည်။ မင်း​တုန်း​မင်း​လက်ထက်တွင် ​ဒေါက်တာ​မေဆင် ပြုစု​သော ' ​ဆေး​နှင့်​အနာကု အ​ကြောင်း​စာ ' သည် ထင်ရှား​သော သာဓကဖြစ်ပါသည်။ ထို့​ပြင် သီ​ပေါမင်း​လက်ထက် ​ယောမင်း​ကြီး​ ဦး​ဖိုး​လှိုင် ပြုစု​သော ​ဆေး​နှင့်​ကျန်း​မာ​ရေး​ လမ်း​ညွှန်ကျမ်း​ဟု ​ခေါ်ရမည့်​ ' ဥတု​ဘောဇန သင်္ဂဟကျမ်း​ ' တွင် ကျမ်း​ပြုသူသည် မြန်မာ့​ရိုး​ရာ ​ဆေး​ကျမ်း​များ​ကိုသာမက အ​နောက် နိုင်ငံဖြစ် သိုး​ဆောင်း​ဆေး​ကျမ်း​များ​ကိုပါ မှီငြမ်း​ပြုစုခွင့်​ ရခဲ့​သည်။ သို့​သော် ' ဤဂန္ဓာလရာဇ်​ဆေး​ကျမ်း​ ' ကဲ့​သို့​ တရုတ်ဘာသာမှ ရယူသည့်​အစဉ်အလာမျိုး​ ​ရှေး​ကမရှိခဲ့​ကြောင်း​ ပညာရှင်တို့​ မိန့်​ဆိုကြပါသည်။
ဤဂန္ဓာလရာဇ်​ဆေး​ကျမ်း​သည် မြန်မာ့​ဆေး​ပညာကို အား​ဖြည့်​ပေး​သော ကျမ်း​တစ်ကျမ်း​ဖြစ်သည် သာမက တရုတ်နှင့်​ မြန်မာတို့​ ယဉ်​ကျေး​မှုချင်း​ ဆက်နွယ်ခဲ့​ဖူး​သည့်​ အ​ကြောင်း​ကို သာဓကတစ်ခုအဖြစ် အထင်အရှား​ ​ဖော်ညွှန်း​လျက်ရှိပါသည်။

မြဝတီမဂ္ဂဇင်း​
​ဖေ​ဖော်ဝါရီ ၊​ ၁၉၈၉ ။