စာ​ပေမှတ်တိုင်များ​ကို ဖြတ်သန်း​ခြင်း​

လယ်ယာတစ်ခွင်မှာ

[ ၁ ]
ပုဂံ​ခေတ် နရသီဟပ​တေ့​မင်း​ လက်ထက်တွင် ဖြစ်သည်။
တစ်ခါ​သော် ရဟန်း​တော် ရှင်ဒိသာပါ​မောက်သည် တရုတ်ပြည်သို့​ ကြွ​ရောက်ပြီး​ မွန်ဂိုဧကရာဇ်နှင့်​ တိုင်း​ရေး​ပြည်​ရေး​ အတွက် အ​ပြေအပြစ် စကား​ဆိုခဲ့​ရသည်။ ထိုသို့​စကား​ဆိုရာတွင် ရဟန်း​တော်က တိုင်း​ပြည်တွင် စပါး​၏ အ​ရေး​ပါပုံကို ​ထောက်ပြသည့်​အ​နေဖြင့်​ " စပါး​ကား​ ပြည်စည်း​စိမ် အမြစ်မ (ဟုတ်) ​လော " ဟု ထည့်​သွင်း​မိန့်​ဆိုခဲ့​ပါသည်။
မှန်ပါသည်။ လယ်ယာစိုက်ပျိုး​ရေး​ နိုင်ငံဖြစ်​သော မြန်မာနိုင်တွင် စပါး​သည်လည်း​ကောင်း​၊​ အခြား​အခြား​သော ​ကောက်ပဲသီး​နှံများ​သည် လည်း​ကောင်း​ အ​ခြေအမြစ်ကျ​သော၊​ အ​ရေး​ပါ​သော လုပ်ငန်း​ဖြစ်ပါသည်။ ထို့​အတူ ထိုလယ်ယာလုပ်ငန်း​ကို လက်​တွေ့​အ​ကောင်အထည် ​ဖော်​ပေး​သော လယ်သမား​၊​ ယာသမား​များ​သည်လည်း​ အ​ခြေအမြစ်ကျ​သော၊​ အ​ရေး​ပါ​သော ပုဂ္ဂိုလ်များ​ ဖြစ်ပါသည်။
ထို့​ကြောင့်​လည်း​ လယ်ယာလုပ်ငန်း​ကို လည်း​ကောင်း​၊​ လယ်သမား​၊​ ယာသမား​ကိုလည်း​ကောင်း​ ​ခေတ်အဆက်ဆက် မြန်မာစာဆိုတို့​က တမွန်တမြတ် တ​လေး​တစား​ သ​ဘောထား​ခဲ့​ကြသည်။ လယ်ယာအ​ကြောင်း​၊​ လယ်သမား​ ယာသမား​ အ​ကြောင်း​ တို့​ကို တမွန်တမြတ် တ​လေး​တစား​ စာဖွဲ့​ခဲ့​ကြသည်။ ထိုစာ​ပေအဖွဲ့​များ​က လယ်သမား​၊​ ယာသမား​ တို့​၏ ဘဝအ​ထွေ​ထွေနှင့်​ ဂုဏ်ရည်အမျိုး​မျိုး​ကို လှစ်ပြ​နေသကဲ့​သို့​ ရှိပါသည်။

[ ၂ ]
မြန်မာစာ​ပေခရီး​ကို ​နောက်​ကြောင်း​ပြန်ကြည့်​ပါဦး​စို့​။ ဓမ္မ​ကြောင်း​၊​ ရာဇ​ကြောင်း​ စာ​ပေများ​ထွန်း​ကား​ပြီး​ ​လောက အ​ကြောင်း​ စာ​ပေများ​ကို အ​ရေး​တယူ​နေရာ​ပေး​၍ ​ရေး​ဖွဲ့​လေ့​မရှိ​သေး​သော ​ခေတ်မျိုး​မှာပင် ကဗျာစာဆိုတို့​သည် ​လောကအ​ကြောင်း​ ဟုဆိုရမည့်​ လယ်အ​ကြောင်း​၊​ ယာအ​ကြောင်း​ကို ခရီး​သွား​ဟန်လွှဲပင်ဖြစ်​စေ ထည့်​သွင်း​ဖွဲ့​ဆိုခဲ့​ကြပါသည်။ လျစ်လျူမရှုခဲ့​ကြပါ။
အုံ့​ကာမည်း​၊​ ကြည်း​ကာ ရိုက်ကြိုး​၊​ ပျဉ်​ထောင်မိုး​၊​ ​တောင်​လေခတ်ဖြူး​၊​ မြူး​ကာ​သွေး​၍၊​ မြက်​မွှေး​လပွင့်​၊​ အခြင့်​ရွာသည်၊​ အခါလကြိုက်၊​ စိုက်​ကောက်ပျိုး​။
မြန်မာသက္ကရာဇ် ၇၄၇ - ၇၅၁ ခန့်​က ​ရေး​ဖွဲ့​သော ပြည်မင်း​မျက်နှာရှည်၏ ကာချင်း​မှ ဖြစ်ပါသည်။ ​ရှေး​ခေတ်စစ်သည်များ​ ကာစွဲကိုင်လျက်ကပြ သီဆို​သော စစ်သီချင်း​ဖြစ်သည်။ ပျဉ်​ထောင်​ပေါ်မှ အရှိန်ပြင်း​စွာ စီး​ဆင်း​သည့်​နှယ် ​ရေစီး​အလွန်သန်​သော ထိုပျဉ်​ထောင်မိုး​ရွာချိန်တွင် ​တောင်​လေ​ဆော်မြူး​ တိုက်ခတ်ပုံ၊​ မြက်​မွေး​များ​ ပွင့်​ကြပုံတို့​ကို ဖွဲ့​ရင်း​ " မိုး​သည်း​ထန်စွာ ရွာခိုက်အခါ သင့်​တုန်း​ အင်တိုက်အား​တိုက် ပျိုး​နှုတ်​ကောက်စိုက်ကြကုန်​လော့​ " ဟူ၍ တိုက်တွန်း​ထား​ခြင်း​ ဖြစ်ပါသည်။ လယ်ယာကိစ္စကို စစ်သီချင်း​ထဲမှာ လျစ်လျူမရှုဘဲ ထည့်​သွင်း​ဖွဲ့​နွဲ့​ခြင်း​ပင် မဟုတ်ပါ​လော။
စာဆိုရှင်ဥတ္တမ​ကျော်ကလည်း​ ​တောလား​ကဗျာကြီး​ထဲတွင် ' ​တောခွင်​တောင်ထု၊​ ​ပျော်​ကြောင်း​လုသည်၊​ ​တောင်သူဓ​လေ့​၊​ ယာမီး​ကျွေ့​သား​၊​ မျိုး​စေ့​ ​မြေနှံ ' ဟူ၍လည်း​ကောင်း​၊​ ' ဝသန်ကာလ၊​ ရာသီစဝယ်၊​ ထွန်ချမင်္ဂလာ၊​ ​တောင်သူမှာလည်း​၊​ ဘာသာဓ​လေ့​၊​ ​ပျော်​မွေ့​စိုက်ပျိုး​၊​ ​ကောက်ပဲမျိုး​ကို ' ဟူ၍လည်း​ကောင်း​ သတိတရ ထည့်​သွင်း​ရေး​ဖွဲ့​ပါ​သေး​သည်။ ​တော​တောင်ထဲတွင် ​တောင်သူတို့​ သဘာဝ မီး​ရှို့​ထား​သော ယာ​မြေ၌ မျိုး​စေ့​များ​ စိုက်ပျိုး​ကြပုံ၊​ မိုး​ရာသီအစတွင် ထွန်ချမင်္ဂလာကျင်း​ပပြီး​ ​ကောက်ပဲများ​ကို တ​ပျော် တပါး​ စိုက်ပျိုး​ကြပုံတို့​ကို ပုံ​ဖော်ခြင်း​ဖြစ်ပါသည်။
​ကောက်ပင်တို့​၏ တင့်​တယ်ပုံကို ဆရာကြီး​ ဦး​ပုည ကလည်း​
နတ်​ချောင်း​ရေယဉ်၊​ မြကွင်း​ပြင်မှာ
​ကောက်ပင်စိမ်း​လဲ့​၊​ ယိမ်း​နွဲ့​နွဲ့​နှင့်​
တာဖွဲ့​ကျယ်ဝန်း​၊​ လယ်​မြေခင်း​လည်း​
နတ်မင်း​မချို့​၊​ ဖန်၏သို့​ပင်
​ပျော်ဖို့​မငြီး​ ဟူ၍ သရုပ်​ဖော် ​ရေး​ဖွဲ့​ခဲ့​ဖူး​ပါ​သေး​သည်။ စိမ်း​လဲ့​လဲ့​ ​ကောက်ပင်က​လေး​များ​ ယိမ်း​နွဲ့​လှုပ်ရှား​ ​နေသည်ကို မြင်ရသကဲ့​သို့​ ရှိပါသည်။
ဤအဖွဲ့​များ​သည် လယ်ယာနှင့်​ လယ်သမား​ယာသမား​ကို ခပ်လှမ်း​လှမ်း​က ကြည့်​ပြီး​ ဖွဲ့​ပြသကဲ့​သို့​ ရှိပါသည်။ အနီး​ကပ် အလုံး​အထည် ပုံမ​ပေါ်ပါ။ သို့​သော ​ရှေ့​တွင်ဆိုခဲ့​သည့်​အတိုင်း​ ခရီး​သွား​ဟန်လွှဲဖွဲ့​ရသည်ပင် ဖြစ်​စေ အ​ရေး​တယူ ​လေး​လေး​စား​စား​ ဖွဲ့​ခြင်း​ဖြစ်​ကြောင်း​ကား​ ထင်ရှား​ပါသည်။

[ ၃ ]
အချို့​စာဆိုများ​ကမူ လယ်သမား​ ယာသမား​ဘဝကို အနီး​ကပ်ကြည့်​ပြီး​ အနုစိတ်ခြယ်မှုန်း​တတ်ကြပါသည်။ ထိုစာဆိုတို့​၏ ​ရှေ့​ဆောင်လမ်း​ပြကား​ ဝန်ကြီး​ပ​ဒေသရာဇာပင် ဖြစ်ပါလိမ့်​မည်။ ဝန်ကြီး​၏ လယ်သမား​ဘွဲ့​တျာချင်း​ကိုကြည့်​ပါ။ လယ်သမား​မိသား​စု ကို အနီး​ကပ်ရှုမြင်ပြီး​ ရွှင်ရွှင်သွက်သွက် စာစာနာနာ ပုံ​ဖော်ထား​ခြင်း​ပင် မဟုတ်ပါ​လော။ မိုး​ကျပြီဆိုသည်နှင့်​ လယ်သမား​ မိသား​စုသည် တ​ပျော်တပါး​ လယ်ထဲဆင်း​ကြ​တော့​သည်။ လယ်သမား​ခမျာ ပုဆိုး​၊​ အင်္ကျီများ​ စုတ်ပြဲ​နေရှာသည်။ ​ခေါင်း​မှာ ချည်တဘက် နီတွတ်တွတ်ကို ​ပေါင်း​ထား​သည်။ တစ်ထွာ​လောက်ရှိ​သော ​ဆေး​တံကိုခဲပြီး​ လယ်ထွန်​နေသည်။ သား​ငယ်သမီး​ငယ် တို့​က အဝတ်ဗလာနှင့်​ လယ်ထဲမှာ ဖား​ပေါင်စင်း​၊​ ခရု၊​ ပီ​လော၊​ ဆူး​ပုတ်၊​ ကင်း​ပုံ၊​ ကြက်ဟင်း​၊​ ကြွက်နား​ပေါင်း​ စသည်တို့​ကို လိုက်ရှာကြ ခူး​ကြသည်။ အလုပ်သိမ်း​၍ အိမ်ပြန်​ရောက်​သောအခါ တ​ပျော်တပါး​ ချက်ပြုတ်စား​ကြသည်။ " ထမင်း​ကပူ၊​ ဟင်း​ကပူ၊​ ရှူရှူသာ ရှမ်း​ငရုတ်ကယ်နှင့်​လေး​ " ဟူသည့်​အတိုင်း​ တရှူး​ရှူး​တရှဲရှဲနှင့်​ အား​ပါး​တရ ​လွေး​ကြသည်။ ထမင်း​လုတ်ကြီး​ တစ်လုတ် တစ်လုတ် နည်း​နည်း​နော​နောမဟုတ်။ ဤသို့​ စား​သောက်ပြီး​ သား​မြေး​များ​ကို ဘယ်ညာပိုက်​ထွေး​လျက် ကြည်နူး​နေ​သော လယ်သမား​ဘဝကို ပ​ဒေသရာဇာက အား​တက်သ​ရော ပုံ​ဖော်လိုက်ခြင်း​ပင် ဖြစ်သည်။ အ​ရေး​တယူ ​နေရာ​ပေး​၍ ​ရေး​ဖွဲ့​ပြလိုက်ခြင်း​ပင် ဖြစ်သည်။ ထို့​အတူ
စိုက်​ရေး​ငယ်မှ ကျင်း​ကျင်း​၊​ အမကြီး​ငယ်၊​ မယ်သာစိုက်တဲ့​ ​ကောက်ပင်ရင်း​မှာ၊​ ကင်း​ကို ဘယ်ကထား​သလဲ​တော်၊​ ညိုနွဲ့​ငယ် မှ ​ကြော့​ရှင်း​၊​ ​မောင်က​လေး​ငဲ့​၊​ ​မောင့်​လည်ပင်း​မှာ၊​ ညှင်း​ကို ဘယ်ကပွား​သလဲ​တော်
ဟူ၍ အိုင်ချင်း​စာဆို ​တောင်တွင်း​ရှင်ငြိမ်း​မယ်က လယ်ယာအ​ရေး​နှင့်​ အချစ်​ရေး​ကို သမပြီး​ လှလှပပ စာဖွဲ့​ခဲ့​ပါ​သေး​သည်။ ​ကောက်စိုက်ရာတွင် ​ကောက်ငန်း​ဖြောင့်​စေရန် ​ရှေ့​ဆောင်စိုက်ရသည့်​ ' ကင်း​ ' နှင့်​ ​ရှေး​က အ​လေ့​တစ်ခုဖြစ်သည့်​ ချစ်သူချင်း​ ပွား​ယူသည့်​ ' ညှင်း​ ' ကို ယှဉ်ကာတွဲကာ အ​ရေး​တယူ ဖွဲ့​ကြခြင်း​ပင်။
ကုန်း​ဘောင်​ခေတ် လွမ်း​ချင်း​စာဆို ဦး​ကြီး​ကမူ လယ်သမား​ ဇနီး​မောင်နှံ၏ ချမ်း​မြေ့​သော ဘဝကို ဇနီး​သည်က ပြန်​ပြော ​နေဟန်ဖြင့်​ ပုံ​ဖော်​ရေး​ဖွဲ့​သည်။
' မင်​ကော်ရစ်ကယ်နှင့်​၊​ ကြင်သစ်တဲ့​ပျို့​လူ၊​
ထွန်​ရေး​ငယ်ပူ၊​ ကို​တောင်သူ နံနက်​စော၊​
ကြက်​ရေး​ပြင်ဆင်လို့​၊​ ထွန်နှင်​မောင်း​တဲ့​ ​ဖေကို​လေး​ '
ဟူ၍ ဂုဏ်တင်​ပြောပြဟန်ဖြင့်​ စလိုက်သည်။ ခါး​တောင်း​ကျိုက် ကျား​ကျား​နှင့်​ ​ယောကျာ်း​ပီသလှ​သော ကြင်သစ်စ ပျို့​လူသည် ​ကော်ရစ်​ခေါ်မင်​ကြောင်များ​နှင့်​ သား​နား​တင့်​တယ်​နေပုံ၊​ နံနက်​စော​စော ကြက်တွန်သံကြား​စဉ်ကပင် လုပ်ငန်း​ခွင်အတွက် ပြင်ဆင်ပြီး​ ထွန်​ရေး​ငင်​နေပုံတို့​ကို ​ပြောပြသည်။ ထိုမျှ လုံ့​လဝီရိယရှိ​သော ခင်ပွန်း​ကို လယ်ထွန်ပြန်လျှင် မြိန်မြိန်ယှက်ယှက် စား​ရန်အတွက် ဂုံညိုရွက်နှင့်​ ယုန်ဖိုသား​ကို ​ရောချက်ထား​ပုံ၊​ ​တောပြည့်​စင်သီး​နှင့်​ လယ်ကန်စွန်း​ကိုလည်း​ အချဉ်ချက်ထား​ပုံ၊​ ' ​လှော်ပြီး​ကင် ပုစွန်​ထောင်း​ ' က​လေး​လည်း​ ပါ​သေး​ပုံတို့​ကို ​ပြောပြပြီး​ မြိန်မြိန်ယှက်ယှက် စား​ရပါ​စေ့​မည်ဟူ၍ အာမခံလိုက်ပုံမှာ ရိုး​ရိုး​က​လေး​နှင့်​ ချစ်စရာ​ကောင်း​လှပါသည်။ ခင်ပွန်း​သည်၏ ဂုဏ်၏ တစ်ဖက်ကပြရင်း​ ခင်ပွန်း​သည် ဖွယ်ဖွယ်ရာရာ စား​ရ​အောင် အိမ်ရှင်မအ​နေနှင့်​ အား​ထုတ်ထား​ပုံကို တစ်ဖက်က ပြထား​သည်မှာ ပုံ​ပေါ်ပါသည်။
လယ်သမား​ ယာသမား​ဘဝကို အနီး​ကပ်​လေ့​လာပြီး​ လုပ်ငန်း​ခွင်အမူအရာ၊​ မိသား​စုအမူအရာကို စာနာနား​လည်စွာ ပုံ​ဖော်ပြ​သော အဖွဲ့​များ​ဟု ဆိုရပါလိမ့်​မည်။

[ ၄ ]
အချို့​စာဆိုများ​ကား​ လယ်သမား​၊​ ယာသမား​တို့​ ဘဝသွင်ပြင်များ​ကိုသာမက အတွင်း​စိတ်ကိုပါ ထိုး​ထွင်း​ရှုမြင်ပြီး​ စိတ်အလှ ​စေတနာအလှကို ​ဖော်ထုတ်​ရေး​ဖွဲ့​ပြတတ်ကြပါသည်။
တို့​နန္ဒါလယ်​တော်တိုက်မ​အေ့​၊​
ညည်း​စိုက်တဲ့​ ​ကောက်သွယ်ငယ်
မှန်း​ ဘယ်မျှကြီး​။
​ဟော ... ကြည့်​စမ်း​မွန်
တစ်နှံကို ဆယ်ပြည်ထွက်တယ်
ဖြိုး​အက်လို့​ သီး​။
ဦး​စီ၏ ဗုံကြီး​သံမှ ​ကောက်စိုက်မက​လေး​များ​ အချီအချ ​ပြောသံကို နား​ဆင်ကြည့်​ပါ။ ဖွံ့​ထွား​လှ​သော ​ကောက်နှံများ​ကို ကြည့်​ရင်း​ အား​ရဂုဏ်ယူ​နေသည့်​ အသံ​ပေါ်လာသည် မဟုတ်ပါ​လော။ မိမိလုပ်အား​၏ အသီး​အပွင်အတွက် ဂုဏ်ယူတန်ဖိုး​ထား​ တတ်သည့်​ စိတ်ထား​သည်လည်း​ ​ပေါ်လွင်​နေသည် မဟုတ်ပါ​လော။
​နေပူမိုး​ရွာမ​ရှောင် ပင်ပန်း​ကြီး​စွာ တစ်​နေကုန် ​ကောက်စိုက်ရသည့်​ လုပ်ငန်း​အတွက် ပင်ပန်း​သည်မထင်ဘဲ စိတ်​ဖြေ​ဖျော်မှု ရ​စေရန် ရည်ရွယ်၍ ​ကောက်စိုက်သီချင်း​များ​၊​ ဗုံကြီး​သံများ​ ​ပေါ်​ပေါက်လာရသည်။ သူတို့​ခမျာ
ချစ်ပါတဲ့​ ကြိုက်ပါ
လူပျို​တွေ လယ်ကန်သင်း​က၊​ ပျင်း​နေ့​တိုင်း​လာ
မချစ်သာလို့​ ​နေပါ​သေး​တယ်
မကြိုက်သာလို့​ ​နေပါ​သေး​တယ်
နှမ​လေး​ ကိုယ်မအား​၊​ ရဲစား​နှင့်​လေး​

ဟူ၍ အချင်း​ချင်း​ ​နောက်​ပြောင်ကျီစယ် ​နေကြချိန်တွင် ​ပေါ့​ပေါ့​ပါး​ပါး​ ရှိ​သော်လည်း​

လုပ်ရတယ်တဲ့​ ကိုင်ရတယ်
​မောင်ကြီး​ ထွန်ကိုဖြုတ်လျှင် ပျိုး​နှုတ်ရတယ်။
လုပ်ငန်း​ရယ်တဲ့​ မတွင်သာ
နွား​ပြာပိန်ချိုလိမ့်​ကော့​က၊​ အား​ပျော့​လို့​ဗျာ

ဟူ၍ သူတို့​၏ ဘဝအ​ခြေအ​နေကိုလည်း​ အ​လေး​အနက် ရင်ဖွင့်​မိရှာပါ​သေး​သည်။ ချဉ်​ပေါင်း​ဟင်း​နှင့်​ ထမင်း​ညံ့​ညံ့​ကို အား​တင်း​မျိုရပုံ၊​ ' ထွာနံငယ် ခ​မောက်စုတ် ' နှင့်​ ဖြစ်သလို​နေရပုံ၊​ မိုး​မရွာ၍ ခနွှဲနှင့်​ အပန်း​တကြီး​ ​ရေတင်​နေရပုံ၊​ ထိုမျှ ပင်ပန်း​သော်လည်း​ စပါး​အောင်လျှင် မယ်နှင့်​မောင် အလှူ​ပေး​ရန် ရည်ရွယ်ထား​သဖြင့်​ ' မိုး​ကူပါ့​လေး​ ' ဟု ဆု​တောင်း​မိပုံတို့​ကို ဖွဲ့​ဖွဲ့​နွဲ့​နွဲ့​ ​ပြောပြရှာသည်။ ပင်ပန်း​ဆင်း​ရဲလှသည့်​ ဘဝကို ခံနိုင်ရည်ရှိစွာ ရယ်ရယ်​မော​မော ​ပြောပြနိုင်စွမ်း​ရှိသည့်​ စိတ်ထား​ကား​ ​လေး​စား​ဖွယ်ပါ​ပေ။ မိမိတို့​၏ ဆင်း​ရဲလှ​သောဘဝကို အ​ကောင်း​ဘက်ကကြည့်​ပြီး​ ရယ်ရယ်​မော​မော ​ပြောနိုင်စွမ်း​ရှိသူများ​တွင် ​အောင်ပင်လယ်ရွာ ​ကောက်စိုက်မက​လေး​များ​ကား​ စံပြုဖွယ်ပင်။ သူတို့​၏ ဘဝကို ' ဟန်ချင်း​ ' က​လေး​ဖြင့်​ တ​စေ့​တ​စောင်း​ လှစ်ပြကြ ရှာသည်။
သူတို့​ခမျာသနပ်ခါး​ကိုပင် ဝယ်မလိမ်း​နိုင်ရှာကြ။ လှည်း​စာ​ခေါက် (လှည်း​ဘီး​မမြည်​အောင် အစား​ထိုး​ရ​သော လှည်း​စာပင် အ​ခေါက်)ကို သနပ်ခါး​အစား​ ​သွေး​လိမ်း​ရသည်။ သူတို့​ဝတ်ထား​သည့်​ လက်​ကောက်၊​ လက်စွမ်း​များ​က​ကော ' ပန်း​ထိမ်လက်ခ မ​ပေး​ရသည့်​ ' ထန်း​ပင်ကြီး​ကဖြစ်သည့်​ရွှေ ' များ​သာဖြစ်သည်။ ထန်း​ရွက်များ​ကို လက်​ကောက်လုပ်ဝတ်ရသည့်​ ဘဝကို ပန်း​ထိမ် လက်ခပင် သက်သာ​သေး​ ' ဟု ရယ်သွမ်း​သွေး​နိုင်ကြသည်။ ဆူး​ပန်း​ကုံး​တွေကို ဘယက်လုပ်ဆွဲသည်။ ​ပေရွက်လိပ်ကို နား​ပေါက်ထဲ ထည့်​ပြီး​ နား​တောင်း​ပန်သည်။ " တို့​အောင်ပင်လယ် ရွာသူ​တွေ တယ်ယဉ်​ကျေး​ပါကလား​ " ဟုပင် ဟာသ​နှောလိုက်​သေး​သည်။
သူတို့​အဝတ်အစား​ကို ကြည့်​ပါဦး​၊​ ယက်ကန်း​စင်တွင် တိုင်ချည်ငါး​ရာရှိမှ ပုံမှန်ဖြစ်သည်။ သူတို့​ထမီက တိုင်ချည် ​လေး​ရာ့​နှစ်ဆယ်တည်း​နှင့်​ ရက်​သောအနံတို ထဘီဖြစ်သည်။ အင်္ကျီက သစ်​ခေါက်ဆိုး​ ဖျင်အင်္ကျီ။ အဖာဗရပျစ်နှင့်​။ ဤသည်ကို ' ချုပ်ရိုး​တွေ သီတတန်း​မှာလည်း​ သန်း​ကိုက်လို့​မယား​ ' ဟု အ​ကောင်း​ဘက်က လှည့်​တွေး​သည်။
ဗျာပါဆံက​လေး​များ​ တခါခါနှင့်​ သူတို့​က​နေကြပုံကို ' ကျွဲခတ်သည့်​ဟန် ' ဟု ဟာသ​နှောလိုက်​သေး​သည်။ သူတို့​ဟန်ချင်း​ ဆို၍က​နေစဉ် လာပြီး​ပိုး​ပန်း​သူကို ​တွေ့​သောအခါတွင်လည်း​
ပုံး​ဖာ​မှောက်ဆင်
တို့​လှတုန်း​ကို မြင်ပတဲ့​အောင်
ငါး​မျိုး​ဆင် ပဝါ​ပြောက်မှာ
အဖာ​တွေ တစ်ရာ​လောက်ကို
​ဟော ​မြှောက်လိုပြစမ်း​
ဟူ၍ ဆိုလိုက်ကြသည်။ အိတ်သွန်ဖာ​မှောက် အလှပြင်လာ​သော သူတို့​၏အလှကို ထိုသူမြင်သွား​အောင် အဆင်ငါး​မျိုး​ စပ်ချုပ်ထား​သော အဖာတစ်ရာ​လောက်ပါသည့်​ စပ်ပဝါက​လေး​ကို ​မြှောက်ပြ​နေပုံမှာ သနား​စရာလည်း​ကောင်း​၊​ ရွှင်မြူး​စရာလည်း​ ​ကောင်း​လှပါသည်။
မိမိတို့​ ထိုမျှဆင်း​ရဲ​သော်လည်း​ ဆင်း​ရဲလှပါကလား​ဟု ညည်း​ညူမ​နေဘဲ အ​ကောင်း​ဘက်က လှည့်​တွေး​ကာ ဆင်း​ရဲမှုကိုပင် ရယ်သွမ်း​သွေး​နိုင်စွမ်း​ ရှိသည်။ စိတ်အလှကို လင်း​ခနဲ လက်ခနဲ ပြ​နေသကဲ့​သို့​ ရှိပါသည်။

[ ၅ ]
လယ်ယာဘဝ။
လယ်သမား​ ယာသမား​ဘဝ။
ထိုဘဝကို စာဆိုအချို့​က ခပ်လှမ်း​လှမ်း​က ကြည့်​ပြီး​ပုံ​ဖော်သည်။ စာဆိုအချို့​က အနီး​ကပ်ကြည့်​ပြီး​ အနုစိတ်မှုန်း​သည်။ စာဆိုအချို့​က ရုပ်ဆင်း​သွင်ပြင် ကိုသာမက စိတ်​စေတနာကိုပါ ထိုး​ထွင်း​ကြည့်​ပြီး​ စိတ်အလှကို လှစ်ပြသည်။
မည်သို့​ရေး​ဖွဲ့​သည်ပင် ဖြစ်​စေ။
ထိုစာဆိုအား​လုံး​တွင် တူညီ​သော အချက်တစ်ချက်ရှိသည်။ ယင်း​ကား​ လယ်သမား​ ယာသမား​ အ​ကြောင်း​ကို ​လေး​လေး​ စား​စား​ အ​ရေး​တယူ ​ရေး​ဖွဲ့​ခြင်း​ပင်ဖြစ်သည်။
ဤသို့​လျှင် ' ပြည့်​စည်း​စိမ်အမြစ် ' ဖြစ်​သော လယ်ယာဘွဲ့​ကဗျာများ​သည် မြန်မာစာ​ပေ ခရီး​တစ်​လျှောက်တွင် အင်နှင့်​ အား​နှင့်​ ​ပေါ်ထွန်း​ခဲ့​သည့်​နည်း​တူ ဆက်လက်၍လည်း​ အင်နှင့်​အား​နှင့်​ ​ပေါ်ထွန်း​ပြီး​ တင့်​တင့်​တယ်တယ် ​နေရာယူ​နေမည်သာ။

​ငွေတာရီမဂ္ဂဇင်း​ ၊​
အမှတ် ၃၁၉ ၊​ မတ် ၊​ ၁၉၈၆ ။